Νόμπελ Χημείας 2010 για τη ανακάλυψη μεθόδων σύνθεσης περίπλοκων οργανικών ενώσεων
Αναζήτηση Θέματος
Δύο Ιάπωνες και ένας Αμερικανός επιστήμονας βραβεύονται φέτος με το Νόμπελ Χημείας 2010 για την ανακάλυψη μεθόδων σύνθεσης περίπλοκων οργανικών ενώσεων.
Νόμπελ Χημείας 2010 |
Οι τρεις νικητές του φετινού βραβείου Νόμπελ Χημείας είναι οι: Richard Heck, Ei-ichi Negishi και Akira Suzuki οι οποίοι βραβεύονται για τις «διασταυρούμενες συζεύξεις που καταλύονται από παλλάδιο στην οργανική σύνθεση», όπως ανακοίνωσε στις 6 Οκτωβρίου η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών.
"Η ανθρωπότητα χρειάζεται νέα φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου ή για να αντιμετωπίσει τις καταστροφικές επιπτώσεις θανατηφόρων ιών στο ανθρώπινο σώμα", εξηγεί η επιτροπή. "Η ηλεκτρονική βιομηχανία αναζητά νέες ουσίες που εκπέμπουν φως και η γεωργική βιομηχανία χρειάζεται ουσίες ικανές να προστατεύσουν τις καλλιέργειες".
Τα οργανικά μόρια, τα οποία περιλαμβάνουν έναν σκελετό από άτομα άνθρακα συνδεδεμένα το ένα με το άλλο, είναι η βάση όλων των μορφών ζωής στη Γη.
Τα εργαλεία χημικής σύνθεσης που επινόησαν οι τρεις νομπελίστες επέτρεψαν στον άνθρωπο να μιμηθεί τη φύση παράγοντας περίπλοκα οργανικά μόρια για αναρίθμητες χρήσεις.
Για να δημιουργήσουν αυτά τα περίπλοκα μόρια, οι επιστήμονες πρέπει αρχικά να συνδέσουν σειρές από άτομα άνθρακα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα άτομα άνθρακα δεν έχουν από μόνα τους την τάση να αντιδρούν μεταξύ τους.
Οι αντιδράσεις που καταλύονται από παλλάδιο είναι το μόνο εργαλείο που μπορεί να δώσει περίπλοκα οργανικά μόρια με ακρίβεια και αποδοτικότητα.
Στη λεγόμενη αντίδραση Heck, την αντίδραση Negishi και την αντίδραση Suzuki, άτομα άνθρακα πλησιάζουν και αντιδρούν μεταξύ τους με τη μεσολάβηση ενός ατόμου παλλάδιου που τα φέρνει σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο.
Οι διασταυρούμενες συζεύξεις που καταλύονται από παλλάδιο χρησιμοποιούνται σήμερα τόσο στην έρευνα όσο και στην παραγωγή μορίων στη φαρμακοβιομηχανία και τη βιομηχανία ηλεκτρονικών, μεταξύ άλλων.
Ο Αμερικανός Richard Heck γεννήθηκε το 1931 και είναι σήμερα επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ντέλαγουεαρ στο Νιούαρκ.
Ο Ιάπωνας Ei-ichi Negishi γεννήθηκε το 1935 και είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πέρντιου στις ΗΠΑ.
Τέλος, ο Ιάπωνας Akira Suzuki γεννήθηκε το 1930 και είναι επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Χοκάιντο.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ).
Το πρώτο βραβείο του 1901 δόθηκε στον χημικό Τζάκομπους βαν Χοφ και το τελευταίο (2009) στους Βενκατραμάν Ραμακρίσναν, Τόμας Στάιτζ και Άντα Γιόναθ.
Έως και σήμερα, είχαν συνολικά δοθεί 101 βραβεία σε 156 επιστήμονες (μόνο σε τέσσερις γυναίκες), εκ των οποίων σε 62 μεμονωμένα άτομα, 22 «ζευγάρια» και 17 φορές έχει απονεμηθεί σε τρεις επιστήμονες από κοινού. Ο νεαρότερος νομπελίστας Χημείας υπήρξε ο 35χρονος Φρεντερίκ Ζολιό, ο οποίος το πήρε το 1935 μαζί με τη γυναίκα του Ιρέν Κιουρί, κόρη της Μαρί Κιουρί.