Επιστήμονες από Ινστιτούτα στο Μέριλαντ και στην Καλιφόρνια κατάφεραν να αναπτύξουν το πρώτο ζωντανό κύτταρο το οποίο ελέγχεται ολοκληρωτικά από συνθετικό DNA.
 |
| Το βακτήριο "Mycoplasma mycoides" |
Σύμφωνα με το BBC, το επίτευγμα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science, χαρακτηρίστηκε ορόσημο για την επιστήμη, ωστόσο οι επικριτές εκφράζουν φόβους για τους κινδύνους που θέτει η δημιουργία συνθετικών οργανισμών.
Όπως αναφέρει το περιοδικό Science, η ομάδα του Venter εργάστηκε με μια συνθετική μορφή του DNA από ένα μικρό βακτήριο που ονομάζεται Mycoplasma mycoides (ένα βακτήριο που προκαλεί μαστίτιδα στις αίγες) το οποίο μεταμοσχεύθηκε σε ένα άλλο μικρόβιο που ονομάζεται Mycoplasma capricolum, από το οποίο προηγουμένως είχε αφαιρεθεί το γενετικό υλικό. Μάλιστα το κύτταρο που προέκυψε άρχισε να πολλαπλασιάζεται δημιουργώντας μια αποικία.
Οι ερευνητές από το Ινστιτούτο J. Craig Venter στο Μέριλαντ και στην Καλιφόρνια ουσιαστικώς δημιούργησαν ολόκληρο το «γενετικό λογισμικό» ενός βακτηρίου και το μεταμόσχευσαν σε ένα άλλο βακτήριο. Τι προέκυψε από αυτή τη μεταμόσχευση; Ζωή από το... τίποτε. Το μικρόβιο στο οποίο μεταμοσχεύθηκε το «γενετικό λογισμικό» εργαστηρίου έμοιαζε τόσο στη μορφή όσο και στη συμπεριφορά με το είδος στο οποίο ανήκε το συνθετικό DΝΑ. Η ομάδα από το Ινστιτούτο Venter είχε δημιουργήσει στο παρελθόν τεχνητό βακτηριακό γονιδίωμα. Παράλληλα είχε επιχειρήσει σε ξεχωριστό πείραμα μεταμόσχευση γονιδιώματος ενός βακτηρίου σε ένα άλλο. Τώρα οι επιστήμονες ένωσαν αυτές τις δύο μεθόδους για τη δημιουργία του τεχνητού κυττάρου (στην πραγματικότητα όμως μόνο το γονιδίωμά του είναι φτιαγμένο στο εργαστήριο).
"Είναι το πρώτο συνθετικό κύτταρο που έγινε ποτέ, και το ονομάζουμε "συνθετικό" γιατί κύτταρο αυτό προέρχεται ολοκληρωτικά από ένα συνθετικό χρωμόσωμα, φτιαγμένο με τέσσερα μπουκαλάκια χημικών ουσιών μέσα σε ένα χημικό συνθεσάιζερ, αρχής γενομένης με τις πληροφορίες σε έναν υπολογιστή", δήλωσε ο Craig Venter, ο οποίος και ηγήθηκε της νέας έρευνας. "Είναι το πρώτο αυτοαναπαραγόμενο είδος που είχαμε στον πλανήτη και του οποίου ο γονιός είναι ένας υπολογιστής", πρόσθεσε.
Μετά από πολλές λανθασμένες εκκινήσεις, το νέο μικρόβιο ήρθε στη ζωή και άρχισε να αναπαράγεται στο εργαστήριο. Το δε βακτήριο που παρήχθη έμοιαζε και συμπεριφερόταν με τον τρόπο που όριζε το συνθετικό DNA. Όμως αν και η ομάδα του Venter κάνει λόγο για το πρώτο συνθετικό κύτταρο στην ιστορία, η διαδικασία έμοιαζε περισσότερο με επαναδημιουργία, παρά με δημιουργία εκ του μηδενός.
Πώς όμως οι επιστήμονες δημιούργησαν το «λογισμικό» του κυττάρου; Αρχικώς αντέγραψαν το υπάρχον βακτηριακό γονιδίωμα και κατέγραψαν την αλληλουχία του γενετικού κώδικά του. Στη συνέχεια με ειδικά μηχανήματα χημικής σύνθεσης δημιούργησαν ένα αντίγραφο του κώδικα ο οποίος αποτελούνταν από περίπου 1 εκατομμύριο ζεύγη βάσεων. Ο τεχνητός αυτός γενετικός κώδικας μεταμοσχεύθηκε σε ένα άλλο κύτταρο. Μόλις το νέο «λογισμικό» εισήλθε εντός του κυττάρου-λήπτη, το κύτταρο «διάβασε» το λογισμικό και μετετράπη στο είδος που ορίζει ο γενετικός κώδικας. Ο οργανισμός που προέκυψε πολλαπλασιάστηκε μάλιστα περισσότερες από 1 δισεκατομμύριο φορές, παράγοντας αντίγραφα που έφεραν το τεχνητό DΝΑ.
Η ομάδα του γενετιστή φιλοδοξεί να δημιουργήσει τεχνητές μορφές ζωής με περιβαλλοντική και ενεργειακή χρησιμότητα, όπως π.χ. φύκια που θα μπορούν να αποθηκεύουν το διοξείδιο του άνθρακα και να παράγουν καθαρούς υδρογονάνθρακες.
Μπορεί να μιλά ο Βέντερ για ένα σημαντικό άλμα για το καλό της ανθρωπότητας, δεν είναι όμως λίγοι εκείνοι που έχουν ακριβώς αντίθετη άποψη, κατηγορώντας τον ότι δεν διστάζει να θυσιάσει τα πάντα στον βωμό της εμπορευματοποίησης. Η δρ Χέλεν Γουάλας από τον οργανισμό Genewatch UΚ, ο οποίος παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τομέα των γενετικών τεχνολογιών, τόνισε ότι η χρήση συνθετικών βακτηρίων μπορεί να αποβεί άκρως επικίνδυνη. «Αν εκλυθούν τέτοιου είδους νέοι οργανισμοί στο περιβάλλον, είναι πιθανό να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό» είπε και συμπλήρωσε: «Για παράδειγμα, η έκλυση τέτοιων βακτηρίων σε περιοχές με ρύπανση θα δημιουργήσει ένα νέο είδος ρύπανσης».
Αρκετές, επίσης, επικρίσεις διατυπώθηκαν από την επιστημονική κοινότητα σύμφωνα με τις οποίες η ένταξη του τεχνητού μικροοργανισμού στο φυσικό περιβάλλον μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους. Άλλοι πάλι σχολίασαν ότι αυτό που κατάφεραν ο Βέντερ και η ομάδα του αποτελεί απλώς μια αναπαραγωγή υπάρχουσας ζωής, η οποία αφορά τη μετατροπή ενός απλού είδους βακτηρίου σε άλλο. Από την πλευρά τους ορισμένοι ειδικοί του τομέα της γενετικής αντιτίθενται σε αυτού του είδους την έρευνα προειδοποιώντας ότι αν τεχνητοί οργανισμοί «δραπετεύσουν» στη φύση θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα περιβαλλοντικό χάος ή να μετατραπούν σε βιολογικά όπλα.
![[Valid Atom 1.0]](http://4.bp.blogspot.com/-NaDv1owyio8/TcMvGRzKLkI/AAAAAAAAAk8/UTnwfM3JCXg/s1600/valid-atom.png "Valid Atom for Agrogreco")
